Droge blusleiding

Een droge blusleiding is een vast aangelegde leiding in een gebouw, die bedoeld is voor het transporteren van bluswater naar verschillende verdiepingen of delen van het gebouw. Deze leiding is ‘droog’ omdat er onder normale omstandigheden geen water in staat; het wordt pas gevuld met water door de brandweer bij aankomst in geval van brand.

De droge blusleiding beschikt over aansluitpunten op verschillende verdiepingen, ook wel afnamepunten genoemd, en een vulpunt buiten het gebouw waar de brandweer de leiding kan vullen met water uit hun voertuig. Het doel van een droge blusleiding is om de operationele efficiëntie van de brandweer te verhogen door hen directe toegang te geven tot bluswater op hogere verdiepingen of in afgelegen delen van het gebouw, zonder dat ze zware slangen over lange afstanden moeten uitrollen.

Droge blusleidingen zijn vooral cruciaal in hoge gebouwen, complexen met een uitgebreid grondoppervlak, en gebouwen waar de toegang tot sommige delen beperkt is. Ze worden geïnstalleerd volgens strikte normen en voorschriften die onder andere de diameter van de leiding, de locatie en het aantal aansluitpunten, de druk waartegen de leiding bestand moet zijn, en het onderhoudsregime specificeren. Deze normen zorgen ervoor dat de droge blusleiding effectief en betrouwbaar functioneert in geval van een noodsituatie.

De verplichting voor het installeren van een droge blusleiding in gebouwen hangt af van het Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl). In het bouwbesluit staat de toepassing voor droge blusleiding voor in bestaande bouw en nieuwbouw. Over het algemeen geldt in veel jurisdicties, waaronder Nederland dat droge blusleidingen verplicht zijn in bepaalde typen gebouwen, voornamelijk:

1. Hoge gebouwen: Gebouwen met een gebruiksfunctie met een vloer van een verblijfsgebied hoger gelegen dan 20m boven het meetniveau zijn doorgaans verplicht om een droge blusleiding te hebben. Dit is omdat de hoogte van het gebouw het moeilijker maakt voor de brandweer om effectief bluswater naar hogere verdiepingen te transporteren.
2. Gebouwen met complexe structuren: In complexe of uitgestrekte gebouwen, waar het voor de brandweer lastig kan zijn om snel toegang te krijgen tot alle delen van het gebouw, kan ook een droge blusleiding vereist zijn.
3. Specifieke voorschriften per gebouwtype: Afhankelijk van het gebruik van het gebouw, zoals ziekenhuizen, scholen, winkelcentra, of openbare gebouwen, kunnen er specifieke voorschriften gelden die de installatie van een droge blusleiding vereisen.

De exacte vereisten kunnen variëren afhankelijk van de lokale bouw- en brandveiligheidscodes. Deze codes zijn vastgesteld om de veiligheid van de inzittenden te garanderen en om de brandweer in staat te stellen efficiënt en effectief te reageren op branden in gebouwen. Het is belangrijk om de relevante lokale regelgeving te raadplegen voor de specifieke eisen die in een bepaald gebied of voor een specifiek type gebouw gelden.

Het onderhoud van een droge blusleiding moet regelmatig en volgens de relevante normen en voorschriften worden uitgevoerd om te verzekeren dat het systeem effectief en betrouwbaar functioneert in geval van brand. Hoewel de exacte frequentie kan variëren afhankelijk van de lokale regelgeving en de specifieke eisen van het gebouw, zijn hier algemene richtlijnen:

1. Jaarlijks onderhoud: Droge blusleidingen dienen typisch elk jaar te worden geïnspecteerd en onderhouden. Deze jaarlijkse controle omvat verschillende inspecties, het testen van de werking van afsluiters en koppelingen, en het controleren van de toegankelijkheid van aansluitpunten.
2. 5-jaarlijks uitgebreid onderhoud: Naast het jaarlijkse onderhoud is het gebruikelijk dat droge blusleidingen elke vijf jaar onderworpen worden aan een meer grondige test, het zogenaamde afpersen. Tijdens deze test wordt de leiding onder een hogere druk gezet dan de normale werkdruk om de sterkte en lekdichtheid van het systeem te verifiëren.

Deze onderhouds- en testprocedures zijn cruciaal om eventuele problemen zoals lekkages, corrosie, of blokkades in de leidingen tijdig te identificeren en te verhelpen. Het niet naleven van deze onderhoudsschema’s kan niet alleen de effectiviteit van de droge blusleiding in gevaar brengen, maar ook leiden tot niet-naleving van de brandveiligheidscodes, wat juridische en financiële gevolgen kan hebben.

Het is belangrijk de specifieke lokale en nationale voorschriften en normen (zoals de NEN 1594 in Nederland) te raadplegen voor de exacte vereisten met betrekking tot het onderhoud van droge blusleidingen.

Of één of meerdere droge blusleidingen verplicht zijn in een gebouw, hangt af van de specifieke bouwvoorschriften en brandveiligheidseisen die van toepassing zijn in de regio waar het gebouw zich bevindt, evenals van kenmerken van het gebouw zelf, zoals de hoogte, grootte, en het gebruik. Hier zijn enkele algemene richtlijnen:

1. Hoogte van het gebouw: In veel jurisdicties zijn droge blusleidingen verplicht in gebouwen die een bepaalde hoogte overschrijden. Dit is omdat de efficiëntie van brandbestrijding afneemt naarmate de hoogte toeneemt, voornamelijk door de beperkte lengte van de slangen en de verminderde waterdruk op hogere verdiepingen.
2. Uitgestrektheid van het gebouw: Voor grote of uitgestrekte gebouwen kan ook de verplichting gelden om meerdere droge blusleidingen te installeren om te verzekeren dat er overal in het gebouw snel toegang is tot bluswater.
3. Complexiteit van het gebouwontwerp: Gebouwen met een complex ontwerp of die uit meerdere secties bestaan, kunnen eveneens de installatie van meerdere droge blusleidingen vereisen om een adequate dekking te bieden.
4. Lokale voorschriften en normen: De exacte vereisten met betrekking tot het aantal droge blusleidingen worden bepaald door lokale bouwvoorschriften en brandveiligheidscodes. Deze regelgeving kan variëren afhankelijk van de locatie en is bedoeld om te zorgen voor een optimale bescherming tegen brandrisico’s.

Het is daarom belangrijk voor gebouweigenaren en ontwikkelaars om nauw samen te werken met lokale brandweer en bouwinspecteurs om de specifieke vereisten voor hun project te bepalen. Het doel van deze vereisten is om een effectieve brandbestrijdingsrespons te waarborgen en de veiligheid van de aanwezige personen te maximaliseren.

In het Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl) staat vastgelegd wanneer een pand met een gebruikersfunctie moet worden voorzien van een droge blusleiding. Hierbij wordt een onderscheid gemaakt tussen bestaande bouw (artikel 3.25) en nieuwbouw (artikel 4.221).

Bestaande bouw (artikel 3.25):

1. Een gebruikersfunctie met een vloer van een verblijfsgebied hoger gelegen dan 20m boven het meetniveau.
2. Een wegtunnelbuis heeft een op een bedoelde bluswatervoorziening aangesloten droge blusleiding met in een hulppostkast een brandslangaansluiting die bij brand een capaciteit van ten minste 120 m3/h kan leveren.
3. De loopafstand tussen een brandslangaansluiting en een punt in een op die aansluiting aangewezen gebruikersgebied is niet groter dan 110 meter.
4. De inrichting van een droge blusleiding voldoet aan NEN 1594 voor;
   – de drukbestendigheid;
   – de onbrandbaarheid van het materiaal van de leiding;
   – de soorten koppelingen voor de aansluitingen en brandslangen;
   – de aanduiding van de brandslangaansluitingen; en;
   – de aanduiding van de voedingsaansluitingen.

Nieuwbouw (artikel 4.221):

1. Een gebruikersfunctie met een vloer van een verblijfsgebied hoger gelegen dan 20m boven het meetniveau.
2. Een wegtunnelbuis heeft een op een bedoelde bluswatervoorziening aangesloten droge blusleiding met in een hulppostkast een brandslangaansluiting die bij brand een capaciteit van ten minste 120 m3/h kan leveren.
3. De loopafstand tussen een brandslangaansluiting en een punt in een op die aansluiting aangewezen gebruikersgebied is niet groter dan 60 meter.
4. De droge blusleiding voldoet aan NEN 1594.

Bekijk het volledige Besluit bouwwerken leefomgeving per gebruiksfunctie >

In hoogbouw (tot 70 m) of ontoegankelijke gebouwen (inzetdiepte 60 m gerekend vanaf de toegang) is een efficiënte brandbestrijding cruciaal.
In de NEN 1594+C2 regelgeving voor droge blusleidingen in en aan gebouwen vind je onder meer:

• Prestatie- en inrichtingseisen voor het systeem, aansluitingen en aanduidingen.
• Beproevingsmethode voor de bepaling van de drukvastheid van droge blusleidingen.
• Het toepassingsgebied van deze norm beperkt zich tot gebouwen niet hoger dan 70 meter. Bij gebouwen hoger dan 70 meter zijn aanvullende drukverhogingspompinstallaties benodigd.
• Droge blusleidingen voor lage gebouwen met grote inzetdiepte (meer dan 60m gerekend van een toegang van het gebouw). Dit bijvoorbeeld bij lage, zeer uitgestrekte gebouwen waarbij brandweervoertuigen moeilijk rondom kunnen bereiken.

Het 5-jaarlijks uitgebreid onderhoud van droge blusleidingen is een specifiek onderdeel van het onderhoudsprotocol dat ervoor zorgt dat de leidingen onder druk getest worden om hun integriteit en functionaliteit te waarborgen. Dit proces omvat de volgende stappen:

1. Voorbereiding: De droge blusleiding wordt volledig geïnspecteerd op zichtbare beschadigingen en gebreken. Alle aansluitpunten en afsluiters worden gecontroleerd op goede werking.
2. Vullen met water: De leiding wordt gevuld met water, vaak vanuit het vulpunt buiten het gebouw, terwijl lucht uit de leiding wordt gelaten via de hoogste punten of specifieke ontluchtingsventielen.
3. Drukopbouw: Eenmaal gevuld, wordt de leiding onder druk gezet tot een voorgeschreven testdruk, die hoger is dan de normale werkdruk. Deze druk wordt typisch gecreëerd met een handpomp of motorpomp.
4. Drukbehoud: De druk in de leiding wordt voor een vastgestelde tijd gehandhaafd om te controleren of de leiding de druk kan vasthouden zonder te lekken. Dit test de sterkte en dichtheid van de leiding, inclusief alle verbindingen en aansluitpunten.
5. Inspectie op lekkage: Gedurende de test wordt de leiding nauwgezet geïnspecteerd op tekenen van lekkage of zwakte. Eventuele lekken worden gemarkeerd voor reparatie.
6. Aftappen en gebruiksklaar: Na de test wordt de leiding volledig leeggemaakt om waterstagnatie en vorstschade te voorkomen. De leiding wordt dan teruggebracht naar zijn normale droge staat, klaar voor gebruik.

Het 5-jaarlijks uitgebreid onderhoud is een cruciale procedure om te verzekeren dat de droge blusleiding betrouwbaar zal functioneren in geval van brand. Het helpt bij het opsporen van problemen die niet zichtbaar zijn tijdens routinematige visuele inspecties. Door ervoor te zorgen dat alle componenten van de leiding onder hogere druk kunnen functioneren dan in normale omstandigheden verwacht wordt, draagt het bij aan de veiligheid van het gebouw en zijn bewoners of gebruikers.